Reductionistische microbiologen

Een reductionistische microbioloog (even gesteld dat die bestaan), is iemand die meent dat alle handelen terug te brengen is tot het causaal te beschrijven “gedrag” van stofjes in het lichaam. Bij voorbeeld, Q. waarom kust Mariëtte Peter zo uitbundig? A. “Dat zijn haar hormonen.”

De vraag is welke vraag dit antwoord precies beantwoordt. Ze heeft blijkbaar die hormonen nu, maar had toch allerlei andere dingen kunnen doen, zoals Peter niet zoenen, of: Chris zoenen? “Haar hormonen” zou ook dat gedrag “verklaren”—het verklaart wellicht juist niets?

De microbioloog zou kunnen claimen dat hij ook gedetailleerdere vragen kan bewantwoorden (met de hulp van een al even reductionistisch ingesteld “cognitive scientist”). Bij voorbeeld, aangenomen dat Mariëtte Peter zo uitbundig zoent, onder andere omdat ze zich van ervan wil vergewissen dat ze heus heterosexueel is aangelegd, waarom motiveert die kwestie haar? “Hormonen? (plus over- of onderontwikkelde regionen in de hersenen?)”

Er laat zich een ultieme situatie denken (vergelijkbaar met de omniscience die voorheen aan het oneindige intellect van God werd toegeschreven) waarin reductionistische wetenschappers alles kunnen beschrijven wat op enig moment voorkomt. Dan kunnen zij dus een volledige beschrijving geven van hoe Mariëtte Peter kust—en precies waarom ze het zo uitbundig doet zal dan in die volledige beschrijving inbegrepen zijn. Het probleem is: wie haalt haar redenen om Peter zo te zoenen uit die volledige beschrijving?

Maar wie is dan nog geïnteresseerd in redenen als we toch al een volledige beschrijving hebben?
Inderdaad, zou ik zeggen: wetenschap ontleent haar belang aan haar onvolledigheid. Idealen van een volledige beschrijving zijn niet alleen onhaalbaar, maar, zolang ze niet geëffectueerd zijn is erop vertrouwen dat het ooit zover zal komen een gevaarlijke speculatie die ons de problemen die ons aanstaren doet negeren.