Hoe lang duurt een schilderij?

… en waar bevindt zich de film?

Moet men tegenwoordig medelijden hebben met kunststudenten? Adorno begin zijn Aesthetische Theorie veertig jaar geleden al met de opmerking dat niets wat met kunst te maken heeft nog vanzelfsprekend is, behalve die onvanzelfsprekendheid zelf. Sindsdien lijkt de situatie alleen maar erger geworden. En ik heb het nu niet over financiële vooruitzichten voor een beginnende kunstenaar, maar over de kunst-interne vereisten voor zijn of haar werk. Die zijn er geen meer: alles mag tegenwoordig, maar dan ook alles. Het houdt de filosofen waar ik me op richt al enkele decennia bezig hou zo’n culturele praktijk als de kunst eigenlijk gedefinieerd moet worden als ze helemaal geen grenzen meer heeft.
Welnu, wat ik vandaag wil bespreken is enerzijds de juistheid van deze analyse en anderzijds zijn relatieve belang. Feitelijk geloof ik dat er met de huidige artistieke anarchie niets nieuws onder de zon is. Moeten we dan medelijden hebben met kunststudenten? Ik geloof eerder dat bewondering op zijn plaats is.
Voordracht, Centraal Museum, Utrecht 19-11-2004.
»   (139K)