Met vaart schrijven

`Mensen laten wennen aan interessante mogelijkheden in de taal. Ze er plezier in laten krijgen.’ (Vrij naar Robert Bresson).

Ik zeg dit naar aanleiding van mijn eigen vermijden van dergelijke interessante mogelijkheden bij het schrijven van stukken `omdat de lezer er door kan stokken bij het lezen’.

Een zin die zo begint: `Als een burgerjournalistiek forum als Bellingcat …’ wekt bij deze lezer dit type verwachting over het vervolg op: `… hier lucht van krijgt, zal …’, of iets dergelijks — want ik lees de eerste frase als actief.
Maar dit is hoe de zin verder gaat: `Als een burgerjournalistiek forum als Bellingcat gaan ze aan de slag.’
`Ze’ doen iets op een bepaalde manier (zoals Bellingcat) — de eerste frase is passief bedoeld.

Als de zin actief was geschreven had er gestaan: `Ze gaan aan de slag als een burgerjournalistiek forum als Bellingcat’. Daarbij was er wel iets verloren gegaan. Deze versie is ontegenzeggelijk toegankelijker en kost de lezer minder schakelen. Maar ze is ook wel wat saai.
Waarom zou ik het intuïtief op die laatste actieve, toegankelijkere, maar ook wat saaie manier willen aanpakken? Ben ik bang dat de lezer de tekst anders terzijde zal leggen?

Heeft de actieve versie meer vaart (omdat de lezer niet stokt), of is ze vooral gemakkelijker voor de lezer? Alsof diens gemak(zucht) een waarde is, eerder dan een vorm van luiheid wellicht ingegeven omdat men zogenaamd in permanente tijdnood verkeert, haast heeft, te belangrijk is om opgehouden te worden.